Odwieczna walka ludzkości z żywiołami, chęć ujarzmienia przyrody i maksymalnego wykorzystania jej zasobów znajduje swe odzwierciedlenie w jej współczesnym stanie. Obszar obecnego Słowińskiego Parku Narodowego od tysięcy lat penetrowany był przez ludzi. Dowody na to w postaci znalezisk archeologicznych znajdują się zarówno w zbiorach Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku jak i niewielkiej ekspozycji etnograficznej w Muzeum SPN w Czołpinie. Najstarsze znaleziska pochodzą prawdopodobnie z epoki brązu, jednak największy wpływ na kształt przyrody Parku mieli późniejsi osadnicy. Zapoczątkowane w średniowieczu przemiany swoją kulminację osiągnęły w XVIII i XIX wieku. Melioracja obszaru, przebudowa drzewostanów, wykorzystanie złóż torfu, zalesianie wydm, osadnictwo, łowiectwo i rybactwo wycisnęło na przyrodzie swoje niepowtarzalne piętno. Z okresu tego pochodzą ślady osad wznoszonych przez dawnych mieszkańców i szachownice torfianek.

Jedna z zabytkowych zagród w skansenie w miejscowości Kluki na terenie Słowińskiego Parku Narodowego. Na tle charakterystycznej „chałupy w kratę” suszą się sieci i cegiełki torfu ułożone w pryzmę.
Skansen w Klukach (E. Pietkun)

Pozostałości kultury materialnej Słowińców można oglądać w Muzeum Wsi Słowińskiej w Klukach – miejscowości leżącej obecnie w centralnej części Parku, a która najdłużej pozostała ostoją tego odłamu Kaszubów. We wsi zachowały się domostwa kryte strzechą trzcinową, z charakterystycznym rysunkiem czarnych drewnianych elementów konstrukcji na tle bielonych ścian. Ten rysunek stał się symbolem „Krainy w kratę” – markowego produktu powiatu słupskiego.

Słowińcy starali się żyć w zgodzie z naturą i po swojemu czerpali z jej zasobów. Dzisiejszy kształt przyrody to złożona wypadkowa ich poczynań oraz przemian biocenotycznych.

Fragment ekspozycji etnograficznej w Czołpinie. Na półce ekspozytora znajduje się gliniana, pękata popielnica pochodząca z epoki żelaza.
Fragment ekspozycji etnograficznej w Czołpinie (M. Machura)
Print Friendly, PDF & Email